Wanneer kan ik klachten krijgen van de eikenprocessierups?

Van half mei t/m juni krijgen de rupsen de brandharen die overlast geven voor mens en (huis)dier. De brandharen zijn er tot ver in augustus. Ben je daarvan bewust en probeer plekken met (oude) nesten zoveel als mogelijk te vermijden.

Hoe voorkom ik klachten door brandharen?

Probeer vooral op dagen met (veel) wind uit de buurt van bomen met nesten te blijven. Sommige mensen zijn overigens gevoeliger voor rupsharen dan anderen.

In zijn algemeenheid geldt:

  • Ga niet onder of in de buurt van een besmette boom zitten.
  • Bedek hals, armen en benen als je naar een gebied gaat waar eikenprocessierupsen zijn.
  • Raak rupsen, (oude) brandharen, spinselnesten en vervellingshuidjes niet aan.
  • Leg aan kinderen uit waarom zij processierupsen niet moeten aanraken.

Wat voor klachten geven de brandharen?

De brandharen van de eikenprocessierups zijn zo klein dat je ze niet kunt zien. Ze dringen gemakkelijk in de huid, ogen en luchtwegen. Dit veroorzaakt binnen een paar uur klachten zoals:

  • jeuk
  • bultjes of blaasjes op de huid
  • een rode huid
  • rode, dikke en soms ontstoken ogen

Soms lijken de klachten op een verkoudheid:

  • een loopneus
  • kriebel in de keel en hoesten
  • moeilijk slikken
  • kortademigheid

Sommige mensen reageren sterk op de brandharen en krijgen last van:

  • braken
  • duizeligheid
  • koorts
  • een algeheel ellendig gevoel

Hoe erg de reactie is, is voor iedereen anders. Kom je vaker met brandharen in contact? Dan kun je er heftiger op reageren. Meestal gaan de klachten vanzelf over binnen een paar dagen of weken.

Wat kan ik het beste doen als ik in aanraking ben geweest met de brandharen?

  • Trek kleding waarin brandharen zitten voorzichtig uit en strip de huid zo snel mogelijk met plakband.
  • Spoel daarna de huid en ogen af met lauw water. Probeer niet te krabben of wrijven.

Wat kan ik het beste doen tegen jeuk?

Zalf smeren kan helpen. Vooral de zalven met menthol, aloë vera of calendula werken goed. Heb je erge last, ga dan naar de huisarts.

Wat kan ik het beste doen als brandharen in mijn kleding zitten?

De brandharen hebben weerhaakjes waardoor ze in kleding vast blijven zitten. Verwijder brandharen door je kleding te wassen. Doe dat zo snel mogelijk om te voorkomen dat de brandharen in andere kleding terechtkomen.

Om de eiwitten in de brandharen af te breken is een temperatuur van 60 °C nodig. Kun je je kleding niet op deze temperatuur wassen? Was dan op een lagere temperatuur en controleer of je na het dragen van deze kleding opnieuw klachten krijgt.

Kunnen (huis)dieren ook last krijgen van de brandharen?

Ook dieren kunnen last krijgen van de brandharen van de eikenprocessierups.

Wat gebeurt er als mijn huisdier in aanraking komt met de brandharen?

Dieren nemen vaak grote aantallen brandharen op. Zij kunnen last krijgen van zwellingen van de tong en lippen, een ontsteking van het mondslijmvlies, aan de ogen en ze kunnen  ademhalingsproblemen krijgen. De dieren kunnen gaan speekselen en tranen. Honden kunnen slikklachten krijgen en gaan kokhalzen en braken. De schade in de bek kan ernstig zijn, in zeldzame gevallen sterft een deel van de tong af. Klachten van de huid zijn zeldzaam, omdat dieren een vacht hebben.

Wat kan ik het beste doen als mijn huisdier klachten heeft?

Heeft het dier de genoemde verschijnselen, ga dan snel naar de dierenarts. De behandeling gaat zwelling, pijn en braken tegen. Als er brandharen in de bek zitten, dan moet deze uitgebreid gespoeld worden met water. De behandeling duurt meerdere dagen en het duurt soms een paar weken voordat alle klachten verdwenen zijn.

Hoe voorkom ik dat mijn dieren in contact komen met de brandharen?

  • Vermijd gebieden waar gewaarschuwd wordt voor eikenprocessierupsen
  • Voorkom contact van huisdieren met de rupsen en resten ervan, zoals met vrijgekomen brandharen en lege nesten.
  • Ga na contact met de rupsen of brandharen het dier niet krabben of wrijven. Was of spoel de bek, de huid of ogen goed met water. Laat het dier allergische klachten zien, neem dan altijd contact op met de dierenarts.
  • Laat paarden en andere landbouwdieren niet onder of vlakbij (binnen 100 meter) eikenbomen met nesten grazen. Laat de nesten door een professional verwijderen.
  • Verwerk het gras onder of vlakbij (binnen 100 meter) eikenbomen met nesten niet tot hooi. Zo voorkom je dat dieren de brandharen via het hooi opeten.