Reactie op ongevraagd advies ASD op Participatie en integratie statushouders

Datum advies:        23 juli 2021

Om meer, snellere en betere participatie en integratie van statushouders te bereiken zijn volgens de ASD aanvullende randvoorwaarden nodig bij de uitvoering:

  1. De norm is een gecombineerd taal en werk/vrijwilligerswerk traject voor elke statushouder, ook voor de groep waar zelfredzaamheid het uitgangspunt is.

Reactie: In de nieuwe wet inburgering is het vanaf 1 januari 2022 verplicht om statushouders naast hun taaltraject een participatietraject te laten doorlopen. Ook voor de groep waar zelfredzaamheid het uitgangspunt is. De WSD zal hierin een grote partij zijn, omdat zij ook intensieve taalbegeleiding op de werkvloer kunnen bieden.

  1. Inzetten op structurele samenwerking met het Nuenens bedrijfsleven door actieve benadering met als uitgangspunt win-win en daar een aantal mogelijkheden voor noemen en concreet uitwerken (menukaart) gericht op ontzorgen van de werkgever, zoals gecombineerde leer-werktrajecten, loonsubsidies en intensieve coaching op het werk.

Reactie: De praktijk is vaak weerbarstiger. Voor werkgevers is het over het algemeen zeer tijdrovend om mensen te begeleiden die de Nederlandse taal en werkgewoonten niet machtig zijn. Het kost tijd, energie en geld. We merken in de praktijk dat het zinvol is om statushouders te begeleiden op plekken waar we zeker weten dat ze de juiste begeleiding krijgen (werkplekken via de WSD), om vervolgens na wat ervaring opgebouwd te hebben, door te stromen naar reguliere werkplekken. Het gebeurt natuurlijk ook dat iemand wel direct inzetbaar is bij een werkgever. In gesprek met een werkgever en statushouder bieden wij dan ook de ondersteuning die nodig is om een duurzame werkplek voor iemand te creëren. We nemen het advies mee in onze gesprekken met Dienst Dommelvallei en WSD om doorstroom naar reguliere plekken te bevorderen.  

  1. Een recente ontwikkeling, open hiring, is interessant voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en biedt nieuwe mogelijkheden voor werkgever en werknemer naast bijvoorbeeld de inzet van de WSD.

Reactie: Dat is een interessant concept dat voor veel mensen meer kansen kan bieden. Wij hebben geen invloed om het wervingsstrategie van werkgevers. Wel proberen wij door statushouders eerst binnen bestaande werkervaringsplekken te laten werken ze beter te leren kennen en een profiel op te stellen, zodat wij werkgevers een beter beeld van iemand kunnen schetsen en via een warme overdracht introduceren.

  1. Vanaf dag een in Nuenen inzetten op participatie (in welke vorm dan ook). Het uitgangspunt moet zijn wat mensen kunnen (en niet wat ze allemaal niet kunnen, omdat ze de taal niet beheersen) en welke talenten/hobby’s deze mensen hebben. Het vraagt creativiteit en lef van de casemanagers om voor (en samen met) elke statushouder hier invulling aan te geven. Wat kan is bijvoorbeeld:
  • Twee keer per week helpen bij de verzorging van de maaltijden in Savant of de Akkers
  • Een ochtend schoffelen/tuinwerkzaamheden met andere vrijwilligers op de kinderboerderij
  • Helpen bij de voedselbank
  • Ondersteunen bij activiteiten op de school van de kinderen
  • Bij een muziektalent of iets dergelijks een keer optreden voor ouderen of op een school
  • Bij hobby’s als houtsnijden aansluiten bij de Dorpswerkplaats
  • Bij sport starten op een van de Nuenense sportclubs
  • Ouders stimuleren om met hun kinderen naar voorleesactiviteiten in de bibliotheek te gaan
  • Kinderen van statushouders laten aansluiten bij sport of andere activiteitenclubs met middelen van de Stichting Leergeld

Reactie: Binnen de casusregie (PIP) wordt zoveel mogelijk gekeken wat iemand wel kan. Statushouders worden direct na huisvesting gesproken (soms al eerder) en zo gauw als de randvoorwaarden (zoals kinderopvang) het toelaten, vindt begeleiding naar werk plaats. Dit kan ook vrijwilligerswerk zijn. In de nieuwe wet krijgt het een meer verplicht kader, dan zal actiever ingezet gaan worden op het beschikbaar stellen van werkervaringsplekken.

Op dit moment helpt de maatschappelijk begeleider de statushouder en zijn of haar gezin bij de participatie in ons dorp. Er wordt gewezen op de sportclubs in Nuenen, de mogelijkheden van Stichting Leergeld en de mogelijkheden die de bibliotheek biedt.

  1. Een paar uur vrijwilligerswerk/hobby/sport per week naast een taal- en werktraject is prima te doen. Het geeft een enorme boost aan taal, zingeving, contact en integratie. Dit moet vanaf dag één overgebracht worden aan de statushouder en het uitgangspunt zijn van de casemanager.

De beoogde doelstelling: 100% van de statushouders participeert minimaal twee uur per week in de samenleving. Dat betekent niet dat er op basis van persoonlijke omstandigheden van de statushouder geen verschillen kunnen zijn in tijdspad en einddoel.

Reactie: Binnen de casusregie is dit een onderdeel dat uitgevraagd wordt. Wij geven hier momenteel veel aandacht aan en wijzen mensen op het nut van deelnemen aan activiteiten in de vrije tijd. Het is wel goed om voor ogen te houden dat participatie van twee kanten komt. Het is geen eenzijdig verhaal. Wij kunnen statushouders een bepaalde richting op sturen, maar veel hangt ook samen  met hoe een statushouder wordt ontvangen bij het tonen van initiatief.

  1. Effectieve data, die de cyclus van verbeteren en aanpassen illustreren en ondersteunen. Liever een beperkt aantal indicatoren, die goed kunnen worden gevolgd in een dashboard, dan een veelheid aan indicatoren, die minder betrouwbaar zijn en het zicht op wat werkt bemoeilijken. veelheid aan indicatoren, die minder betrouwbaar zijn en het zicht op wat werkt bemoeilijken. Daarnaast kwalitatieve input ophalen bij casemanagers. Zij weten als geen ander wat zij nodig hebben en hoe zij gefaciliteerd kunnen worden om de beoogde doelen te bereiken.

Reactie: We zijn nu bezig met de inrichting van het regiesysteem Sociaal Domein, waarin de inburgering ook een plek gaat krijgen. Omdat de inburgeringstaak nu bij de gemeente komt te liggen hebben we ook de beschikbaarheid over meer data. Vanaf 1 januari 2022 registreren wij de voortgang van de inburgering en de daarbij behorende participatieonderdelen. De cijfers zullen wij gaan monitoren en in evaluatiegesprekken bespreken.