Opvang vluchtelingen door COA aan Pastoorsmast Nuenen

Veel van wat we van het leven op een AZC denken te weten komt voort uit wat we in de krant lezen of op tv zien. Wilt u nou zelf eens zien hoe het er echt aan toe gaat op een AZC, wie daar wonen, hoe de huisvesting eruit ziet? Ga dan op bezoek.

Op Burendag, zaterdag 23 september, openen bijna alle azc-locaties tussen 13.00 uur en 16.00 uur hun deuren voor omwonenden en andere bezoekers. Vanuit Nuenen zijn de dichtstbijzijnde deelnemende locaties in Eindhoven, Helmond, Veldhoven en Oirschot. Drink een kopje koffie of thee, ontmoet bewoners en medewerkers en krijg een indruk van het dagelijks leven in een azc.

Kijk voor meer informatie op www.coa.nl/openazcdag(externe link)

We hebben beloofd om na de direct omwonenden ook de overige inwoners van Nuenen te informeren. Dat hebben we gedaan op maandag 3 juli tijdens een inwonersbijeenkomst voor alle Nuenenaren. We wilden tijdens de bijeenkomst graag zoveel mogelijk verschillende inwoners aan het woord laten. Er zijn dan ook veel vragen gesteld. Hier vindt u de presentatie van die avond en het  ‘verslag’ in de vorm van de (meest) gestelde vragen en antwoorden daarop.

• Memo: Toelichting locatiekeuze Pastoorsmast
• Onderzoekslocaties vluchtelingendossier Nuenen

Er is een humanitaire vluchtelingencrisis in Nederland. De opvang van vluchtelingen is vastgelopen en dit leidt al langere tijd tot schrijnende situaties. Alleen al in Brabant heeft het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) 2.500 nieuwe opvangplekken nodig. De Nederlandse regering bereidt een spreidingswet voor, waarmee ze gemeenten verantwoordelijk wil maken voor het leveren van locaties voor vluchtelingenopvang, desnoods met dwang.

Nuenen stelt terrein aan Pastoorsmast beschikbaar

De gemeenteraad van Nuenen sprak zich eind vorig jaar uit tegen Gulbergen als locatie voor de opvang van asielzoekers. De gemeente heeft daarna zelf het initiatief genomen en gekeken of er in onze gemeente locaties zijn die wél geschikt zijn voor vluchtelingenopvang.

Op basis van dat onderzoek is besloten om een braakliggend terrein tussen de Pastoorsmast en de A270 beschikbaar te stellen voor de opvang van maximaal 200 asielzoekers door het COA. Dit voor een periode van in totaal maximaal 10 jaar, met na 5 jaar een expliciet moment om te bepalen of de opvang nog in stand blijft of niet. 

Positieve ervaringen met opvang van vluchtelingen in Nuenen

Met het aanbieden van deze locatie voor opvang door het COA kunnen we een bijdrage leveren aan de oplossing van deze humanitaire crisis. Nuenen heeft de ruimte om mee te werken aan de opvang en eerdere ervaringen met vluchtelingenopvang in Nuenen zijn positief. Veel Nuenenaren hebben zich vrijwillig voor deze mensen ingezet en doen dat nog steeds. We streven ernaar om ook met elkaar de toekomstige bewoners van de opvanglocatie van het COA aan de Pastoorsmast humane opvang te bieden.

Vervolgstappen

Het COA gaat de plannen voor de locatie technisch verder uitwerken. De gemeente zal een bestuursovereenkomst sluiten met het COA voor de realisatie van de opvanglocatie. Hierin staan werkafspraken over bijvoorbeeld de bouw en inrichting van de locatie, de opvang en begeleiding van de asielzoekers, benodigde aanpassingen in de infrastructuur, de realisatie van voorzieningen (zoals onderwijs, gezondheidszorg en activiteitenprogramma’s) en de leefbaarheid en veiligheid op en rondom de opvanglocatie.

We horen graag van u

We willen met alle inwoners open en transparant communiceren over de komst van het asielzoekerscentrum. Het besluit om vluchtelingen op te vangen aan de Pastoorsmast roept mogelijk vragen bij u op. We beantwoorden ze graag.

Direct omwonenden en andere direct belanghebbenden zijn uitgenodigd voor een besloten inloopavond en voor deelname aan een klankbordgroep. Het gaat dan om de bewoners van de wijk Boschhoeve, Kremersbos en de woningen die direct grenzen aan de route naar het Kernkwartier. Daarnaast zijn voetbalvereniging RKSV, scouting Panta Rhei, Bijna Thuis Huis Latesteyn en ondernemers uit de omgeving. We gaan allereerst met hen in gesprek over wat zij belangrijk vinden bij de realisatie van de opvanglocatie van het COA aan de Pastoorsmast, zodat we dat mee kunnen nemen in de verdere uitwerking van de plannen.

We hopen nog in juni een bijeenkomst te organiseren voor alle inwoners van Nuenen. Dan kunnen we meer vertellen over de invulling van de locatie. In de tussentijd houden wij u van ontwikkelingen op de hoogte op onze website, de huis-aan-huis-kranten en de sociale mediakanalen van de gemeente.

Meer informatie

U vindt hier steeds de laatste informatie over de vluchtelingenopvang. Ook voor veelgestelde vragen met bijbehorende antwoorden kunt u hier terecht. Deze pagina wordt steeds aangevuld met nieuwe informatie zo gauw die beschikbaar komt.

Informatie over de activiteiten van het COA en het leven op een opvanglocatie vindt u op www.coa.nl(externe link).

Wilt u goed geïnformeerd het gesprek aangaan over asielopvang of over asielzoekers? Neem dan eens een kijkje op www.coa.nl/nl/watiswaar(externe link)

Heeft u vragen aan de gemeente en staat uw vraag niet bij de veelgestelde vragen? Stel hem dan per e-mail: opvanglocatiecoa@nuenen.nl.

Waarom moeten we in Nuenen vluchtelingen opvangen?

Er is een humanitaire vluchtelingencrisis in Nederland. De opvang van vluchtelingen is vastgelopen en dit leidt al langere tijd tot schrijnende situaties. In Zuidoost Brabant heeft het COA 2.900 extra plekken nodig. Gemeenten hebben vanuit de veiligheidsregio’s een verantwoordelijkheid om een vastgesteld aantal vluchtelingen op te vangen. Met de komst van deze opvanglocatie van het COA voldoet Nuenen aan haar taakstelling voor de opvang van asielzoekers.

Waarom blijven de vluchtelingen niet gewoon in hun eigen land?

De situatie in de landen waar de asielzoekers vandaan komen is erg onveilig. Zij ontvluchten oorlog en geweld (Syrië, Jemen, Eritrea, Somalië) of vervolging en onderdrukking (vanwege ras, politieke overtuiging, geaardheid, geloof of omdat ze tot een bepaalde sociale groep behoren). De asielzoekers vragen in ons land bescherming aan op basis van het Vluchtelingenverdrag van de Verenigde Naties.

Hoeveel asielzoekers komen er naar Nuenen?

Het asielzoekerscentrum aan de Pastoorsmast biedt ruimte aan maximaal 200 asielzoekers. Het exacte aantal is afhankelijk van de inrichting van de locatie. Die staat nog niet vast.

Hoeveel vluchtelingen vangt Nuenen nu op?

Nuenen vangt ongeveer 100 Oekraïners op aan de Vrouwkensakker. Nuenen heeft voor dit jaar een taakstelling voor de huisvesting van 66 statushouders. Deze opvang en huisvesting staat los van de opgave die we in Nederland hebben om asielzoekers een veilig onderkomen te bieden.

Wanneer komen de eerste asielzoekers naar Nuenen?

Dat is nog niet te zeggen. Er moet nog veel gebeuren voordat de eerste asielzoekers terecht kunnen in de opvanglocatie van het COA. Er is voorbereidingstijd nodig. Er moeten vergunningen worden aangevraagd en natuurlijk duurt de bouw zelf ook wel even. Zo gauw er meer duidelijkheid is over de planning, dan melden we dat op onze website.

Komen er na deze locatie nog meer asielzoekers in Nuenen bij?

Dat verwachten we niet. Omdat 200 asielzoekers méér is dan we als gemeente op dit moment strikt gezien zouden moeten huisvesten, blijven we ook bij een toekomstige verhoging van het aantal op te vangen asielzoekers nog steeds voldoen aan onze taakstelling.

Komt er naast deze locatie ook nog een opvanglocatie op Gulbergen?

Nee, dat is niet ons uitgangspunt. De gemeente is van mening dat er in Nuenen plaats is voor één opvanglocatie van het COA. Het gemeentebestuur heeft de Metropoolregio Eindhoven daarom laten weten geen medewerking te verlenen aan het principeverzoek van de Metropoolregio Eindhoven om een asielzoekerscentrum te vestigingen op Landgoed Gulbergen. Met het COA wordt ook afgesproken dat Nuenen maar één opvanglocatie krijgt.

Wat voor soort asielzoekers komen er naar Nuenen?

Dat weten we nu nog niet. De vluchtelingen die naar Nuenen komen, hebben in Nederland asiel aangevraagd. Zij moeten de uitkomst van de beoordelingsprocedure afwachten in een asielzoekerscentrum. Het zijn mensen van diverse leeftijden en nationaliteiten, gezinnen, alleenstaande volwassenen en kinderen. De samenstelling van deze groep verandert doorlopend. Het is daarom niet mogelijk om duidelijke uitspraken te doen over wie er naar Nuenen komen. Het COA spant zich in om tot een evenwichtige samenstelling van bewoners te komen.

Komen er ook Oekraïners op deze opvanglocatie?

Nee, er komen geen Oekraïense vluchtelingen naar het AZC aan de Pastoorsmast. Oekraïense vluchtelingen vallen onder de Europese Beschermingsregeling waarmee zij tot drie jaar kunnen verblijven in Nederland. Ze hoeven dus geen asiel aan te vragen. Maar ze mogen dat wel. Oekraïense vluchtelingen die asiel aanvragen, krijgen onderdak van het COA. Vluchtelingen uit Oekraïne die hier geen asiel aanvragen, worden opgevangen door het Rijk. De overheid heeft gemeenten gevraagd om daar opvangplekken voor beschikbaar te stellen. Nuenen heeft daar gehoor aan gegeven en heeft een opvanglocatie voor ongeveer 100 Oekraïners aan de Vrouwkensakker. Deze blijft gewoon bestaan en de bewoners verhuizen niet naar het nieuwe AZC.

Wat zijn de kosten van zo’n AZC en wie betaalt die?

De totale kosten voor de bouw en het runnen van de opvanglocatie van het COA in Nuenen zijn nog niet bekend. Gemeenten met een asielopvang hebben recht op verschillende financiële vergoedingen voor gemaakte kosten. Die worden vastgelegd in de bestuursovereenkomst met het COA. Het geld komt uit de begrotingen van de ministeries van Justitie en Veiligheid en Buitenlandse Zaken.

Als de plannen voor een AZC op de Pastoorsmast niet door zouden gaan, komt er dan géén AZC in Nuenen?

In alle eerlijkheid verwachten wij dat, wanneer de spreidingswet in werking treedt, we als gemeente mogelijk op een punt komen dat we zelf geen zeggenschap meer hebben over waar in onze gemeente een AZC komt. De Rijksoverheid heeft dan de mogelijkheid om locaties met dwang aan te wijzen. Ook de Pastoorsmast zou dan een aanwijzing kunnen krijgen. Wij willen de invoering van de spreidingswet niet afwachten en we zien dat de nood nu al zeer hoog is.

Hoe groot is de kans dat dit AZC langer dan 10 jaar gaat blijven?

De wethouder heeft benadrukt dat de locatie Pastoorsmast maximaal 10 jaar zal bestaan. Het terrein aan de Pastoorsmast is eigendom is van de gemeente. Daardoor hebben we regie op wat er precies gebeurt.
In de raadsinformatiebrief(externe link) van 19 april 2023 (Afhandeling principeverzoek oprichten AZC op Landgoed Gulbergen) stond een uitspraak dat ‘Het zeer aannemelijk is dat een eenmaal gerealiseerd AZC langer dan 10 jaar in gebruik blijft’. Deze uitspraak ging specifiek over een groter AZC op landgoed Gulbergen. Gulbergen is van 21 gemeenten samen en daardoor hebben we minder regie op wat er precies gebeurt.
 

Hoe staat de gemeente tegenover spreiding van de op te vangen asielzoekers binnen het MRE-gebied en Nuenen in het bijzonder?

Nuenen is onderdeel van de metropoolregio Eindhoven (MRE) en is van mening dat elke MRE-gemeente een verantwoordelijkheid heeft om een bijdrage te leveren aan de opvang van asielzoekers zodat deze humanitaire crisis gezamenlijk kan worden aangepakt.
Wat betreft spreiding binnen Nuenen is de moeilijkheid de operationele bedrijfsvoering van meerdere kleinere locaties. Kleinere opvanglocaties zijn moeilijk te realiseren omdat er voor elke locatie personeel nodig is voor opvang en begeleiding, voor beveiliging, voor dagbesteding, enzovoort. Personeel is in heel Nederland moeilijk te vinden. Bovendien zijn kleinere locaties naar verhouding veel duurder. 

Moeten alle bewoners van het AZC straks in Nuenen een woning krijgen?

Nee, alleen asielzoekers die na de asielprocedure een verblijfsvergunning krijgen en daarmee statushouders worden, hebben recht op een woning in Nederland. Zij worden verdeeld over heel Nederland en komen dus niet per sé in Nuenen te wonen. De mensen die in het AZC wonen zijn, op een enkele uitzondering na, geen statushouders, maar asielzoekers. Zolang zij zich in de asielprocedure bevinden, wonen zij in het AZC. Daarom is er ook geen sprake van integratie in de Nederlandse samenleving.

Wat doen de asielzoekers de hele dag?

Asielzoekers wonen en leven zelfstandig in een asielzoekerscentrum. Zij doen hun huishouden, brengen hun kinderen naar school en gaan naar gesprekken met organisaties zoals de Immigratie- en Naturalisatiedienst, het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers, de Dienst Terugkeer & Vertrek en Vluchtelingenwerk. Zij moeten voldoen aan een wekelijkse meldingsplicht maar zijn verder gewoon bezig met hun leven. Daarnaast bereiden zij zich voor op hun toekomst met programma’s of vrijwilligerswerk op de locatie. Hun leven speelt zich verder wel grotendeels af binnen de opvanglocatie, omdat de mogelijkheden om te werken of een studie volgen voor de volwassenen beperkt zijn. Het COA biedt op de locatie activiteiten aan. Meer informatie over het leven op een opvanglocatie is te vinden op https://www.coa.nl/dagelijkse-activiteiten(externe link)(externe link).

Wat schieten we in Nuenen op met vluchtelingen?

Door zelf te zoeken naar een geschikte plek en onze medewerking aan deze opvanglocatie van het COA houden we de regie over de vluchtelingenopvang in ons dorp. We nemen ook onze maatschappelijke verantwoordelijkheid om een bijdrage te leveren aan de oplossing van dit grote humanitaire probleem.
Daarnaast kunnen vluchtelingen – onder bepaalde voorwaarden – mogelijk ook gaan werken in onze gemeente. Daarmee leveren zij een bijdrage aan de grote vraag naar personeel.

Heeft de gemeentevoorbeelden van plaatsen waar een asielzoekerscentrum positief is ontvangen?

Er zijn in Nederland ongeveer 180 asielzoekerscentra die worden geleid door het COA. We kennen allemaal de negatieve verhalen uit Budel en Ter Apel want die lezen we in de krant of zien we op het nieuws of sociale media. Dit geeft een vertekend beeld van de werkelijkheid. Dit zijn geen ‘gewone’ AZC’s maar aanmeldcentra. Ze huisvesten 1500 (Budel) tot 2000 (Ter Apel) asielzoekers. In Budel was het rustig totdat Budel een aanmeldcentrum werd; daarna nam de overlast toe. Van de andere locaties horen we niets. Daar gaat het over het algemeen goed, maar goed nieuws is geen nieuws dus daar horen we in de media weinig over. We zijn niet naïef, maar willen wel een realistisch beeld neerzetten en ons niet laten leiden door de uitzonderingen. Zie ook dit onderzoek: https://www.vpro.nl/argos/lees/onderwerpen/artikelen/2022/criminaliteit.html(externe link)(externe link).

Wat doet de komst van dit AZC met de WOZ-waarde van woningen?

Dat weten we nu nog niet. De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) heeft hier in 2019 onderzoek naar gedaan: “De opening van grote asielzoekerscentra in dunbevolkte gebieden leidt tot flinke prijsdaling van woningen. De verkoopprijs van een huis kan dan liefst tot negen procent dalen. Het gaat hierbij dan om asielzoekerscentra die vijfhonderd of meer asielzoekers huisvesten. Bij AZC's in steden of AZC's die minder dan vijfhonderd asielzoekers opvangen, is geen opvallende daling van verkoopprijzen waargenomen.”
Het initiatief in Nuenen gaat om de huisvesting van maximaal 200 asielzoekers. Uiteraard is de woningmarkt continu in beweging dus ook dat speelt een rol in de ontwikkeling van de huizenprijzen.

Wat is het COA?

Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) zorgt voor de opvang van asielzoekers in Nederland tijdens de asielprocedure. Dit houdt in dat het COA zorgt voor huisvesting vanaf het moment dat de asielzoeker asiel aanvraagt in Nederland, tot aan het moment dat de asielzoeker Nederland moet verlaten of een verblijfsvergunning krijgt. Zie ook: www.coa.nl(externe link)(externe link).

Vluchtelingen, asielzoekers, statushouders, AZC - wat is wat?

Vluchtelingen zijn mensen die wegens oorlog of andere redenen vrezen voor hun leven en asiel aanvragen in ons land. Vluchtelingen die asiel aanvragen heten asielzoekers. Zij worden tijdens de behandeling van hun asielaanvraag opgevangen in een opvanglocatie van het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers), het asielzoekerscentrum (AZC). Zodra zij een verblijfstatus krijgen in Nederland worden ze statushouders genoemd. Vanaf dat moment hebben ze ook recht op een woning in Nederland. De instroom van asielzoekers is nu erg hoog en de doorstroom van statushouders vanuit de AZC’s naar woningen is door krapte op de woningmarkt laag. Hierdoor moeten statushouders vaak langer in een AZC blijven wonen. En dat betekent dan weer dat er minder plek is voor nieuwe asielzoekers, terwijl het aantal vluchtelingen dat hier een thuis zoekt niet afneemt.

Hoe kan ik op de hoogte blijven?

We willen met alle inwoners open en transparant communiceren over de komst van het asielzoekerscentrum. In de communicatie maken we onderscheid tussen omwonenden en andere direct belanghebbenden enerzijds en alle andere inwoners van Nuenen anderzijds.

Omwonenden van de Pastoorsmast en andere direct belanghebbenden hebben allereerst onze aandacht. Zij zijn vertegenwoordigd in de klankbordgroep opvang vluchtelingen.

Op deze pagina is alle beschikbare informatie over de opvanglocatie van het COA aan de Pastoorsmast bij elkaar te vinden. Wij vullen deze pagina steeds aan met nieuwe informatie wanneer die beschikbaar komt. Ook delen we belangrijke informatie via de gemeenteberichten in de huis-aan-huisbladen en op onze socialemediakanalen.

Mijn vraag staat hier niet tussen; waar kan ik die stellen?

U kunt uw vraag aan de gemeente stellen door een e-mail te sturen aan opvanglocatiecoa@nuenen.nl.

Waarom heeft de gemeente voor deze locatie aan de Pastoorsmast gekozen?

De gemeenteraad van Nuenen heeft in december 2022 een motie aangenomen, waarin werd aangegeven dat de raad de locatie Gulbergen niet geschikt vindt voor de opvang van 500 personen. Ook op het door de metropoolregio Eindhoven (MRE) ingediende principeverzoek is afwijzend gereageerd. De raad verzocht het college een onderzoek te starten naar alternatieve opvanglocaties.  Op basis van dat onderzoek heeft het college gekozen voor een braakliggend perceel aan de Pastoorsmast met als huidige bestemming ‘evenemententerrein’.

Uit een ambtelijke verkenning zijn zes potentieel geschikte locaties naar voren gekomen. Dit zijn de locaties Boschhoeve, Collse Hoeve, Gerwen Zuid-Oost, Oude landen (= Pastoorsmast), Pinckart 24 en Wettenseind. Deze locaties zijn zowel door het COA als door de gemeente onderzocht op geschiktheid. Daarbij is gekeken naar milieu, grondzaken, mobiliteit en verkeer, omgevingsrecht, openbare orde en veiligheid, sociaal domein en wonen. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om ontsluiting van de locatie, de omgeving, afstanden tot voorzieningen en meer. Ook het COA heeft een papieren en fysieke schouw uitgevoerd op de genoemde locaties. Deze beide documenten vormen de basis voor de afwegingen en besluitvorming in het College van B&W.

De locatie Pastoorsmast scoort redelijk tot goed op alle onderdelen. Aandachtspunten liggen op het gebied van milieu (geluidsoverlast van A270) en de aanleg van nutsvoorzieningen. 
De belangrijkste overwegingen om wél voor deze locatie te kiezen, zijn:

• Relevante voorzieningen liggen op redelijke afstand en er is voldoende mogelijkheid tot recreatie en sport in de directe omgeving.
• De locatie ligt op redelijke afstand van bestaande woningen.
• De locatie is in eigendom van de gemeente. Daarmee heeft de gemeente zelf regie op de ontwikkeling van het terrein.
• De locatie is niet geschikt voor reguliere woningbouw. De vestiging van een AZC is dus niet belemmerend voor bestaande of toekomstige bouwplannen.
• De minpunten (geluidsoverlast van A270 en ontbreken nutsvoorzieningen) zijn relatief makkelijk op te lossen.

Waarom wil de gemeente het aantal van 200 asielzoekers opvangen?

Volgens de taakstelling vanuit de overheid moet Nuenen in 2023 87 vluchtelingen opvangen. Het college houdt er rekening mee dat de taakstelling vanuit de Rijksoverheid verder zal oplopen omdat er een groot tekort aan opvangplekken is. Daarnaast hebben we gekeken wat we kunnen opvangen en niet alleen naar wat we moeten.

Hoe vindt de definitieve besluitvorming plaats?

Het college heeft het besluit genomen over de locatie voor het AZC. Om met het COA tot een bestuursovereenkomst te komen, doorlopen we een proces waarbij de klankbordgroep opvang vluchtelingen en de gemeenteraad betrokken worden. Het college is bevoegd deze (privaatrechtelijke) bestuursovereenkomst te ondertekenen. In de daaropvolgende ruimtelijke procedure is het voor belanghebbenden mogelijk om zienswijzen en bezwaar in te dienen. Hoe die procedure precies zal verlopen hangt af van de aanvraag die het COA bij de gemeente indient. Dat is op dit moment niet duidelijk. 

Het terrein is ooit niet geschikt bevonden voor woonwagens of woningen. Waarom kunnen er nu wel asielzoekers worden opgevangen? 

Op het terrein mogen geen permanente woningen of staanplaatsen komen. Het gaat nu om tijdelijke huisvesting voor maximaal 10 jaar.

Waarom blijft het AZC 10 jaar in Nuenen?

Het terrein wordt voor een periode van in totaal maximaal 10 jaar beschikbaar gesteld aan het COA, met na 5 jaar een expliciet moment om te bepalen of de opvang nog in stand blijft of niet. Dit is het uitgangspunt voor de gesprekken die de gemeente met het COA voert over de vestiging van het AZC. Dat heeft te maken met de te verwachten langdurige behoefte aan reguliere opvangplekken voor asielzoekers en met de investeringskosten voor de realisatie van een AZC. Langer dan 10 jaar is juridisch niet tijdelijk en dan zou een aanpassing van het bestemmingsplan vereist zijn.

Is er een verslag of opname beschikbaar van het overleg met de gemeenteraad van 13 april 2023?

Van deze bijeenkomst is geen verslag of opname gemaakt. De gemeenteraad is in vertrouwen door de wethouder op de hoogte gebracht van het besluit van het college om de locatie Pastoorsmast beschikbaar te stellen om maximaal 200 vluchtelingen gedurende maximaal 10 jaar op te vangen. Het is een bewuste keuze geweest om het genomen collegebesluit zo snel mogelijk met de raad als democratisch gekozen vertegenwoordiging van de Nuenenaren te delen. Dit is in vertrouwen gedaan om geen onnodige onrust te veroorzaken en de gemeente de tijd te geven om de communicatie met direct omwonenden voor te bereiden.

Wat vindt de gemeenteraad van het besluit om een AZC aan de Pastoorsmast te vestigen?

Het  besluit om de locatie aan de Pastoorsmast aan te wijzen als locatie voor een AZC is geen besluit waar de gemeenteraad over gaat. De te sluiten bestuursovereenkomst met het COA is een privaatrechtelijke overeenkomst. Het college van burgemeester en wethouders is bevoegd zo'n overeenkomst te sluiten. Er is dus ook niet door de gemeenteraad over gestemd.

Als u wilt weten hoe de verschillende politieke partijen erover denken, kunt u dat bij hen navragen. Overigens krijgen de fracties in de gemeenteraad later in het proces nog de gelegenheid hun zienswijzen te geven over de bestuursovereenkomst. 

Waarom is Gulbergen niet doorgegaan?

Heel kort samengevat: de ontwikkeling past niet binnen de beoogde ruimtelijke ontwikkeling van Landgoed Gulbergen. Een uitgebreide toelichting kunt u lezen in de raadsinformatiebrief op https://nuenen.raadsinformatie.nl/modules/8/Raadsinformatiebrieven/840303(externe link)(externe link). Daarnaast hebben met name raadsleden zich uitgesproken over het feit dat ze de opvang van 500 mensen op één locatie teveel vinden en de locatie bovendien te ver van voorzieningen af ligt.

Wat kan ik doen als ik het niet eens ben met de komst van het asielzoekerscentrum in Nuenen of met de locatie ervan?

De gemeente gaat vanaf het begin van het proces met omwonenden en direct belanghebbenden in gesprek om wensen en zorgen te bespreken. Ook betrekt de gemeente de klankbordgroep opvang vluchtelingen bij de uitwerking van de plannen. Door kennis te delen en samen op te trekken, verwachten wij veel zorgen weg te kunnen nemen.

Voor de realisatie van de opvanglocatie worden verder de vereiste ruimtelijke procedures doorlopen. In deze procedures kunnen belanghebbenden zienswijzen en bezwaar indienen. Hoe die procedure precies zal verlopen hangt af van de aanvraag die het COA bij de gemeente indient. Dat is op dit moment niet duidelijk. 

Waarom heeft de gemeente inwoners niet vooraf gevraagd naar hun mening over de komst van een AZC?

Wij nemen de inwoners van Nuenen zeer serieus. Echter, we hebben niet de luxe van tijd bij de oplossing van dit humanitaire probleem. Een langdurig traject waarbij we alle inwoners betrekken was daarom geen optie. Bovendien wilden we geen valse verwachtingen wekken over de invloed van inwoners op de besluitvorming over de komst van het AZC als er geen reële basis is dat we aan die verwachtingen kunnen voldoen. We hebben er voor gekozen om onze aandacht te richten op hoe we, volgend op het genomen besluit, in samenspraak met vertegenwoordigers van de buurt kunnen komen tot een goed leefbare situatie in en rond de geplande opvanglocatie aan de Pastoorsmast.

Waarom heeft de gemeente niet vooraf aan inwoners gevraagd welk aantal asielzoekers zij acceptabel vinden?

We willen geen valse verwachtingen wekken door inwoners te vragen naar een voor hen passend aantal als er geen reële basis is dat we aan die verwachtingen kunnen voldoen. We hebben er daarom voor gekozen om onze aandacht te richten op hoe we in samenspraak met vertegenwoordigers van de buurt kunnen komen tot een goed leefbare situatie rond de geplande opvanglocatie aan de Pastoorsmast. Daarbij spreken we nu over een maximum aantal dat we op deze locatie kunnen opvangen. Het definitieve aantal weten we pas na de afspraken met het COA en is mede afhankelijk van de gekozen woonvorm.

Is de gemeente op de hoogte van de petitie die is gestart? Wat vindt u daarvan?

Ja, we kennen deze petitie. Een petitie is een manier om je mening kenbaar te maken en het is een mooie aanvulling op de communicatie en participatie die we in dit traject met Nuenenaren voor ogen hebben. 

Wie zijn betrokken bij de uitwerking van het plan?

Na het besluit van het college over de locatie hebben wij in eerste instantie de direct omwonenden van de Pastoorsmast een informatiebrief gestuurd en hen uitgenodigd voor een eerste besloten inloopavond op 10 mei. Het gaat dan om de bewoners van de wijk Boschhoeve, Kremersbos en de woningen aan de andere kant van de Smits van Oyenlaan die direct grenzen aan de looproute naar het Kernkwartier. Daarnaast zijn voetbalvereniging RKSV Nuenen, scouting Panta Rhei, St. Annagilde Nuenen-Dorp, Bijna Thuis Huis Latesteyn en ondernemers uit de omgeving uitgenodigd. Met een deel van hen hebben we uitgebreid gesproken tijdens de besloten inloopavond op 10 mei. Zij hebben waardevolle informatie, hun zorgen en suggesties met ons gedeeld.

Om de betrokkenheid en perspectieven van direct omwonenden en andere belanghebbenden gedurende het gehele proces te waarborgen, is de klankbordgroep opvang vluchtelingen opgericht. Vertegenwoordigers van de verschillende groepen belanghebbenden denken en praten hierin de komende tijd mee over onderwerpen die de buurt aangaan, zoals leefbaarheid, bereikbaarheid, inrichting en voorzieningen. De klankbordgroep komt gemiddeld eens in de twee weken bij elkaar. De ideeën van de klankbordgroep nemen we mee in de uitwerking van de bestuursovereenkomst die het college van burgemeester en wethouders met het COA sluit.

Op maandag 3 juli 2023 vindt een bijeenkomst plaats waarin alle inwoners van de gemeente Nuenen een toelichting krijgen op de plannen en vragen kunnen stellen aan het gemeentebestuur en het COA.

Wij houden u op de hoogte van ontwikkelingen op onze website, in de huis-aan-huis-kranten en op de sociale mediakanalen van de gemeente.

Wat gebeurt er met de functie die het veld nu heeft?

De officiële functie van het veld is evenemententerrein, daarvoor wordt het niet vaak gebruikt. De huidige informele functies (parkeerplaats, hondenlosloopgebied, kinder-/jeugd-/sportfaciliteit) kunnen we op andere locaties onderbrengen. We gaan daarover met de klankbordgroep opvang vluchtelingen in gesprek. 

In hoeverre past een AZC in het huidige bestemmingsplan?

Het initiatief past niet binnen het daar geldende bestemmingsplan. Het perceel aan de Pastoorsmast heeft nu de bestemming ‘evenemententerrein’. Van bestemmingsplannen kan/mag echter onder voorwaarden en via bepaalde procedures worden afgeweken. De procedure is afhankelijk van de aanvraag die het COA bij de gemeente indient. Het kan bijvoorbeeld gaan om een aanvraag omgevingsvergunning tijdelijke afwijking van het bestemmingsplan of om een herziening van het bestemmingsplan/omgevingsplan. Tegen een bestemmingsplanherziening staat rechtstreeks beroep open bij de Raad van State. Bij een uitgebreide afwijkingsprocedure kan men zienswijzen indienen tegen het ontwerpbesluit en tegen het uiteindelijk besluit is beroep bij de rechtbank en hoger beroep bij de Raad van State mogelijk.
Het terrein aan de Pastoorsmast heeft daarnaast de status groenblauwe mantel. Dat betekent dat het een gebied is dat een belangrijke nevenfunctie voor natuur en water heeft en overwegend grenst aan het Natuurnetwerk Brabant en ecologische verbindingszones. De Provincie zal daarom eerst toestemming moeten geven voor de vestiging van een AZC daar. Mogelijk zijn extra maatregelen nodig vanwege de ligging aan de A270, zoals geluidwering. De normale ruimtelijke procedures zullen worden doorlopen.

Hoe komt het asielzoekerscentrum eruit te zien?

Op dit moment is nog niet bekend hoe het asielzoekerscentrum eruit komt te zien en hoe de omgeving wordt ingericht. Het COA werkt daarvoor samen met de gemeente een plan uit. In de verdere ontwikkeling nemen we de ideeën, zorgen en informatie van omwonenden mee, evenals de veiligheid van bewoners en personeel en wet- en regelgeving. Zo gauw hierover meer bekend is delen we die informatie met de omwonenden en op onze website.

Denkt de gemeente dat een AZC kan bestaan naast een sportvoorziening voor jeugd?

Ja, wij zijn van mening dat die twee invullingen naast elkaar kunnen bestaan. Wij verwachten dat de asielzoekers zich gedragen als andere inwoners en dat asielzoekers met kinderen de faciliteiten zullen gebruiken. Bij ongewenst gedrag door asielzoekers wordt ingegrepen op basis van orde en veiligheid, net zoals dat ook gebeurt bij ongewenst gedrag door inwoners.

Wat doet de gemeente en wat doet het COA; hoe zijn de taken verdeeld?

Het COA is verantwoordelijk voor de opvang en begeleiding van de asielzoekers en zorgt ook voor de bouw en inrichting van de locatie. De gemeente coördineert eventuele aanpassingen in de omgeving (zoals infrastructuur). Over zaken zoals onderwijs voor de kinderen op de opvanglocatie, gezondheidszorg en activiteitenprogramma’s maken het COA en de gemeente afspraken. Zij maken ook afspraken over leefbaarheid en veiligheid rond de opvanglocatie en de manier waarop die gemonitord gaan worden. De burgemeester is op grond van de Gemeentewet verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid in de gemeente. Het handhaven van de veiligheid binnen de opvanglocatie valt onder de verantwoordelijkheid van het COA.

Verder zorgt het COA voor beveiliging, begeleiding en activiteiten op de locatie. De details hiervan worden in de bestuursovereenkomst vastgelegd. Wij zullen dit met de klankbordgroep opvang vluchtelingen bespreken.

Kunnen we ervoor kiezen om ‘veiligelanders’ en alleenstaande mannen niet toe te laten?

Nee, wij kunnen niet kiezen wat voor soort asielzoekers we krijgen. Dat is wettelijk niet toegestaan. Het COA zorgt voor een evenwichtige verdeling van asielzoekers over de verschillende locaties. De meeste mensen die in een opvanglocatie voor vluchtelingen van het COA wonen, verblijven hier omdat ze zijn gevlucht voor oorlog, geweld of vervolging. Zij komen hier naartoe voor hun eigen veiligheid. Zij zijn er niet op uit om onrust of overlast te veroorzaken. Asielzoekers uit zogeheten veilige landen staan erom bekend dat ze vaker overlast geven. Maar zij maken een miniem percentage uit van de totale groep asielzoekers die in Nederland verblijven. Zie ook www.coa.nl/nl/watiswaar(externe link)(externe link).

In Budel zijn enorme problemen met asielzoekers. Dat gaat dan toch in Nuenen vast ook gebeuren?

In Budel worden al vele jaren asielzoekers opgevangen en dat ging jarenlang prima. Sinds 2 jaar zorgt een kleine groep asielzoekers daar voor overlast. Het gaat om asielzoekers die nauwelijks kans maken om in Nederland te mogen blijven. Een van de grote verschillen met de situatie in Nuenen is dat er in Budel 1500 mensen worden opgevangen. Het plan in Nuenen voorziet in huisvesting voor maximaal 200 mensen.

Hoe gaat de gemeente ervoor zorgen dat de veiligheid van inwoners/kinderen niet in gevaar komt?

We willen vooropstellen dat de veiligheid van onze inwoners – en in het bijzonder kinderen -  niet direct afhankelijk is van de komst van een AZC in onze gemeente. De veiligheid van onze inwoners hangt dag in, dag uit van veel meer factoren af. Bij de inrichting van de locatie en de omgeving van de locatie hebben wij oog voor de veiligheid van zowel omwonenden als de bewoners van het AZC. Wij zijn in gesprek met de klankbordgroep opvang vluchtelingen om concrete zorgen te horen en daar samen oplossingen voor te bedenken die bijdragen aan de veiligheid van alle betrokkenen.

De asielzoekers mogen zich net als elke andere inwoner en bezoeker van onze gemeente vrij door de gemeente bewegen, boodschappen doen, eventueel hun kinderen naar school brengen en deelnemen aan activiteiten die in Nuenen voor inwoners worden georganiseerd. Zij worden niet opgesloten. Uiteraard moeten zij zich, net als alle andere inwoners, fatsoenlijk gedragen en geen wetten overtreden. Is dat niet het geval, dan worden zij - net als andere inwoners- daarop aangesproken of ervoor bestraft (boetes, aangifte bij politie, etc.). Omdat het om een heel nieuwe situatie gaat (ineens veel nieuwe mensen op één plek), houden we zeker in de beginperiode wel meer dan normaal een oogje in het zeil.

Wat voor veiligheidsmaatregelen komen er in (de omgeving van) het asielzoekerscentrum?

Het COA en de gemeente maken samen afspraken over leefbaarheid en veiligheid rond de opvanglocatie en hoe die gemonitord worden. Hierin nemen we de wensen, zorgen en informatie van omwonenden (vertegenwoordigd in de klankbordgroep opvang vluchtelingen) mee. Details zijn nu nog niet bekend. De burgemeester is verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid in de gemeente. Het COA zorgt voor 24 uur per dag beveiliging op de opvanglocatie.

Er wordt door asielzoekers veel gestolen in winkels. Neemt de gemeente extra maatregelen voor ondernemers?

Er bestaan veel aannames over asielzoekers. Feit is dat in de meeste gemeenten waar zich een opvanglocatie van het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) bevindt, het aantal winkeldiefstallen en andere overtredingen en misdrijven niet is toegenomen. Zie ook www.coa.nl/nl/watiswaar(externe link)(externe link). Eventuele aangiften van diefstal worden zoals gebruikelijk behandeld.

Wat doet de gemeente tegen mogelijke overlast van asielzoekers?

De gemeente en het COA maken afspraken over de leefbaarheid en veiligheid rond de opvanglocatie en hoe die gemonitord worden. Net als bij overlast door andere mensen, worden passende maatregelen genomen. Overlast kan een rol spelen als mensen zich in een uitzichtloze situatie bevinden of zich vervelen. Het COA biedt op de locatie een dagprogramma aan. De bewoners kunnen zo, naast hun huishoudelijke en zorgtaken, aan activiteiten meedoen.

Kunnen we asielzoekers die overlast veroorzaken wegsturen naar een andere locatie?

Nederland wil veiligheid bieden aan mensen die vluchten voor oorlog of geweld. Een kleine groep maakt hier misbruik van en zorgt voor overlast of criminaliteit. De overheid kan dan verschillende maatregelen nemen. Per situatie wordt bekeken welke maatregel het meest geschikt is. Zo kan de overheid ervoor kiezen om een asielaanvraag sneller af te handelen en asielzoekers uit veilige landen versoberd op te vangen. Ernstige overlastgevers kunnen in het in een Handhaving- en Toezichtlocatie geplaatst worden.

Houdt de gemeente er rekening mee dat het nu al moeilijk is om een afspraak met een huisarts te maken?

Ja, toegang tot zorg is een van de onderwerpen waarover we afspraken maken met het COA. Dat is een terechte zorg, wij zien die ontwikkeling ook. Iedereen moet de benodigde zorg kunnen krijgen.

Wat kunnen wij Nuenenaren bijdragen om het AZC tot een succes te maken?

Heel belangrijk voor asielzoekers is dat ze een dagbesteding hebben. Daar wordt voor gezorgd maar het is natuurlijk fijn als inwoners hier een rol in pakken. Bijvoorbeeld door activiteiten te organiseren waar inwoners en asielzoekers elkaar kunnen ontmoeten en van elkaars cultuur kunnen leren.

Ik wil straks vrijwilliger worden in het asielzoekerscentrum. Waar kan ik me aanmelden?

U kunt op verschillende manieren vrijwilliger worden: bij het COA zelf, bij één van haar partners of bij lokale initiatieven. Op de website van het COA staat meer informatie over vrijwilligerswerk(externe link).

Hebben jullie spullen nodig voor de vluchtelingen?

Op de website van het COA kunt u lezen welke spullen eventueel u kunt doneren(externe link).

Hoe kan ik helpen?

Mocht er nog meer informatie zijn hoe je kunt helpen dan maken we dit kenbaar via deze pagina.

Wat is waar?(externe link)